top of page

TÜKETÄ°CÄ° HAKLARI KANUNU

TÜKETÄ°CÄ°NÄ°N KORUNMASI HAKKINDA KANUN

​

Kanun Numarası : 6502 Kabul Tarihi : 7/11/2013 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 28/11/2013 Sayı : 28835 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 54

 

BÄ°RÄ°NCÄ° KISIM

​

Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç

​

MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; kamu yararına uygun olarak tüketicinin saÄŸlık ve güvenliÄŸi ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını saÄŸlayıcı, tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu giriÅŸimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikaların oluÅŸturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teÅŸvik etmeye iliÅŸkin hususları düzenlemektir.

 

Kapsam

​

MADDE 2- (1) Bu Kanun, her türlü tüketici iÅŸlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsar. Tanımlar

MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasında; a) Bakan: Gümrük ve Ticaret Bakanını, b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını, c) Genel Müdür: Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürünü, ç) Genel Müdürlük: Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel MüdürlüÄŸünü, d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal saÄŸlama dışındaki her türlü tüketici iÅŸleminin konusunu, e) Ä°thalatçı: Kamu tüzel kiÅŸileri de dâhil olmak üzere mal veya hizmetleri ya da bu malların hammaddelerini yahut ara mallarını ticari veya mesleki amaçlarla ithal ederek satım, kira, finansal kiralama veya benzeri bir yolla piyasaya süren gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, f) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiÄŸi veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek ÅŸekilde kaydedilmesini ve deÄŸiÅŸtirilmeden kopyalanmasını saÄŸlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı, g) Konut finansmanı kuruluÅŸu: Konut finansmanı kapsamında doÄŸrudan tüketiciye kredi kullandıran ya da finansal kiralama yapan bankalar ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından konut finansmanı faaliyetinde bulunması uygun görülen finansal kiralama ÅŸirketleri ve finansman ÅŸirketlerini, 12152 ÄŸ) Kredi veren: Mevzuatı gereÄŸi tüketicilere kredi vermeye yetkili olan gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, h) Mal: AlışveriÅŸe konu olan; taşınır eÅŸya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi malları, ı) SaÄŸlayıcı: Kamu tüzel kiÅŸileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, i) Satıcı: Kamu tüzel kiÅŸileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, j) Teknik düzenleme: 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere Ä°liÅŸkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunda yer alan tanımı, k) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, l) Tüketici iÅŸlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kiÅŸileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kiÅŸiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleÅŸmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleÅŸme ve hukuki iÅŸlemi, m) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunması amacıyla kurulan dernek, vakıf veya bunların üst kuruluÅŸlarını, n) Üretici: Kamu tüzel kiÅŸileri de dâhil olmak üzere tüketiciye sunulmuÅŸ olan mal ya da bu malların hammaddelerini yahut ara mallarını üretenler ile mal üzerine markasını, unvanını veya herhangi bir ayırt edici iÅŸaretini koyarak kendisini üretici olarak gösteren gerçek veya tüzel kiÅŸiyi, ifade eder.

 

Ä°KÄ°NCÄ° KISIM

​

Genel Esaslar Temel ilkeler

​

MADDE 4- (1) Bu Kanunda yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen sözleÅŸmeler ile bilgilendirmeler en az on iki punto büyüklüÄŸünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir ÅŸekilde düzenlenir ve bunların bir nüshası kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilir. SözleÅŸmede bulunması gereken ÅŸartlardan bir veya birkaçının bulunmaması durumunda, eksiklik sözleÅŸmenin geçerliliÄŸini etkilemez. Bu eksiklik sözleÅŸmeyi düzenleyen tarafından derhâl giderilir. (2) SözleÅŸmede öngörülen koÅŸullar, sözleÅŸme süresi içinde tüketici aleyhine deÄŸiÅŸtirilemez. (3) Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında haklı olarak yapılmasını beklediÄŸi ve sözleÅŸmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleÅŸmeyi düzenleyenin kendi menfaati doÄŸrultusunda yapmış olduÄŸu masraflar için ek bir bedel talep edilemez. Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluÅŸlar ve kart çıkaran kuruluÅŸlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara iliÅŸkin usul ve esaslar Bakanlığın görüÅŸü alınarak bu Kanunun ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak ÅŸekilde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenir.(1) _______________ (1) 20/2/2020 tarihli ve 7222 sayılı Kanunun 39 uncu maddesiyle, bu fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu” ibaresi “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir. 12153 (4) Bu Kanunda düzenlenen sözleÅŸmelere istinaden tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa iliÅŸkin bilgilerin, sözleÅŸmenin eki olarak kâğıt üzerinde yazılı ÅŸekilde tüketiciye verilmesi zorunludur. Uzaktan iletiÅŸim aracıyla kurulan sözleÅŸmelerde ise, bu bilgiler kullanılan uzaktan iletiÅŸim aracına uygun ÅŸekilde verilir. Bu bilgilerin tüketiciye verildiÄŸinin ispatı sözleÅŸmeyi düzenleyene aittir. (5) Tüketicinin yapmış olduÄŸu iÅŸlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliÄŸinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak ÅŸekilde senet düzenlenebilir. Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir. (6) Tüketici iÅŸlemlerinde, tüketicinin edimlerine karşılık olarak alınan ÅŸahsi teminatlar, her ne isim altında olursa olsun adi kefalet sayılır. Tüketicinin alacaklarına iliÅŸkin karşı tarafça verilen ÅŸahsi teminatlar diÄŸer kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça müteselsil kefalet sayılır. (7) Temerrüt hâli de dâhil olmak üzere, tüketici iÅŸlemlerinde bileÅŸik faiz uygulanmaz. (8) Bu Kanun tüm düzenlemeleri yönünden katılım bankalarını da kapsar. Uygulama, kâr payı dikkate alınarak yapılır. Tüketici sözleÅŸmelerindeki haksız ÅŸartlar

MADDE 5- (1) Haksız ÅŸart; tüketiciyle müzakere edilmeden sözleÅŸmeye dâhil edilen ve tarafların sözleÅŸmeden doÄŸan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düÅŸecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliÄŸe neden olan sözleÅŸme ÅŸartlarıdır. (2) Tüketiciyle akdedilen sözleÅŸmelerde yer alan haksız ÅŸartlar kesin olarak hükümsüzdür. SözleÅŸmenin haksız ÅŸartlar dışındaki hükümleri geçerliliÄŸini korur. Bu durumda sözleÅŸmeyi düzenleyen, kesin olarak hükümsüz sayılan ÅŸartlar olmasaydı diÄŸer hükümlerle sözleÅŸmeyi yapmayacak olduÄŸunu ileri süremez. (3) Bir sözleÅŸme ÅŸartı önceden hazırlanmış ve standart sözleÅŸmede yer alması nedeniyle tüketici içeriÄŸine etki edememiÅŸse, o sözleÅŸme ÅŸartının tüketiciyle müzakere edilmediÄŸi kabul edilir. SözleÅŸmeyi düzenleyen, bir standart ÅŸartın münferiden müzakere edildiÄŸini iddia ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür. SözleÅŸmenin bütün olarak deÄŸerlendirilmesinden standart sözleÅŸme olduÄŸu sonucuna varılırsa, bu sözleÅŸmedeki bir ÅŸartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiÅŸ olması, sözleÅŸmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez. (4) SözleÅŸme ÅŸartlarının yazılı olması hâlinde, tüketicinin anlayabileceÄŸi açık ve anlaşılır bir dilin kullanılmış olması gerekir. SözleÅŸmede yer alan bir hükmün açık ve anlaşılır olmaması veya birden çok anlama gelmesi hâlinde; bu hüküm, tüketicinin lehine yorumlanır. (5) Faaliyetlerini, kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kiÅŸi veya kuruluÅŸların hazırladıkları sözleÅŸmelere de niteliklerine bakılmaksızın bu madde hükümleri uygulanır. (6) Bir sözleÅŸme ÅŸartının haksızlığı; sözleÅŸme konusu olan mal veya hizmetin niteliÄŸi, sözleÅŸmenin kuruluÅŸunda var olan ÅŸartlar ve sözleÅŸmenin diÄŸer hükümleri veya haksız ÅŸartın ilgili olduÄŸu diÄŸer bir sözleÅŸmenin hükümleri dikkate alınmak suretiyle sözleÅŸmenin kuruluÅŸ anına göre belirlenir. 12154 (7) SözleÅŸme ÅŸartlarının haksızlığının takdirinde, bu ÅŸartlar açık ve anlaşılır bir dille yazılmış olmak koÅŸuluyla, hem sözleÅŸmeden doÄŸan asli edim yükümlülükleri arasındaki hem de mal veya hizmetin piyasa deÄŸeri ile sözleÅŸmede belirlenen fiyat arasındaki dengeye iliÅŸkin bir deÄŸerlendirme yapılamaz. (8) Bakanlık, genel olarak kullanılmak üzere hazırlanmış sözleÅŸmelerde yer alan haksız ÅŸartların, sözleÅŸme metinlerinden çıkarılması veya kullanılmasının önlenmesi için gerekli tedbirleri alır. (9) Haksız ÅŸartların tespit edilmesi ve denetlenmesine iliÅŸkin usul ve esaslar ile sınırlayıcı olmamak üzere haksız ÅŸart olduÄŸu kabul edilen sözleÅŸme ÅŸartları yönetmelikle belirlenir. Satıştan kaçınma MADDE 6- (1) Vitrinde, rafta, elektronik ortamda veya açıkça görülebilir herhangi bir yerde teÅŸhir edilen malın, satılık olmadığı belirtilen bir ibareye yer verilmedikçe satışından kaçınılamaz. (2) Hizmet saÄŸlamaktan haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz. (3) Ticari veya mesleki amaçlarla hareket edenler; aksine bir teamül, ticari örf veya adet ya da haklı bir sebep yoksa; bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin, kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı, ebat gibi koÅŸullara ya da baÅŸka bir mal veya hizmetin satın alınması ÅŸartına baÄŸlayamaz. (4) Bakanlık ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine iliÅŸkin iÅŸleri yürütmekle görevlidir. SipariÅŸ edilmeyen mal veya hizmetler MADDE 7- (1) SipariÅŸ edilmeyen malların gönderilmesi ya da hizmetlerin sunulması durumunda, tüketiciye karşı herhangi bir hak ileri sürülemez. Bu hâllerde, tüketicinin sessiz kalması ya da mal veya hizmeti kullanmış olması, sözleÅŸmenin kurulmasına yönelik kabul beyanı olarak yorumlanamaz. Tüketicinin malı geri göndermek veya muhafaza etmek gibi bir yükümlülüÄŸü yoktur. (2) Bir mal veya hizmetin sipariÅŸ edildiÄŸini iddia eden bu iddiasını ispatla yükümlüdür. ÜÇÜNCÜ KISIM Ayıplı Mal ve Hizmetler BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM Ayıplı Mallar Ayıplı mal

MADDE 8- (1) Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaÅŸtırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleÅŸmeye aykırı olan maldır. (2) Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliÄŸe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediÄŸi faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir. 12155 (3) SözleÅŸmeye konu olan malın, sözleÅŸmede kararlaÅŸtırılan süre içinde teslim edilmemesi veya montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluÄŸu altında gerçekleÅŸtirildiÄŸi durumlarda gereÄŸi gibi monte edilmemesi sözleÅŸmeye aykırı ifa olarak deÄŸerlendirilir. Malın montajının tüketici tarafından yapılmasının öngörüldüÄŸü hâllerde, montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapılmışsa, sözleÅŸmeye aykırı ifa söz konusu olur. Ayıplı maldan sorumluluk MADDE 9- (1) Satıcı, malı satış sözleÅŸmesine uygun olarak tüketiciye teslim etmekle yükümlüdür. (2) Satıcı, kendisinden kaynaklanmayan reklam yoluyla yapılan açıklamalardan haberdar olmadığını ve haberdar olmasının da kendisinden beklenemeyeceÄŸini veya yapılan açıklamanın içeriÄŸinin satış sözleÅŸmesinin akdi anında düzeltilmiÅŸ olduÄŸunu veya satış sözleÅŸmesi kurulma kararının bu açıklama ile nedensellik bağı içinde olmadığını ispatladığı takdirde açıklamanın içeriÄŸi ile baÄŸlı olmaz. Ä°spat yükü MADDE 10- (1) Teslim tarihinden itibaren altı ay içinde ortaya çıkan ayıpların, teslim tarihinde var olduÄŸu kabul edilir. Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir. Bu karine, malın veya ayıbın niteliÄŸi ile baÄŸdaÅŸmıyor ise uygulanmaz. (2) Tüketicinin, sözleÅŸmenin kurulduÄŸu tarihte ayıptan haberdar olduÄŸu veya haberdar olmasının kendisinden beklendiÄŸi hâllerde, sözleÅŸmeye aykırılık söz konusu olmaz. Bunların dışındaki ayıplara karşı tüketicinin seçimlik hakları saklıdır. (3) Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, üretici, ithalatçı veya satıcı tarafından tüketicinin kolaylıkla okuyabileceÄŸi ÅŸekilde malın ayıbına iliÅŸkin açıklayıcı bilgiyi içeren bir etiket konulur. Bu etiketin tüketiciye verilmesi veya ayıba iliÅŸkin açıklayıcı bilginin tüketiciye verilen fatura, fiÅŸ veya satış belgesi üzerinde açıkça gösterilmesi zorunludur. Teknik düzenlemesine uygun olmayan ürünler ise hiçbir ÅŸekilde piyasaya arz edilemez. Bu ürünlere, Ürünlere Ä°liÅŸkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve ilgili diÄŸer mevzuat hükümleri uygulanır. Tüketicinin seçimlik hakları MADDE 11- (1) Malın ayıplı olduÄŸunun anlaşılması durumunda tüketici; a) Satılanı geri vermeye hazır olduÄŸunu bildirerek sözleÅŸmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediÄŸi takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) Ä°mkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile deÄŸiÅŸtirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiÄŸi bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile deÄŸiÅŸtirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doÄŸduÄŸunu ispat ettiÄŸi takdirde sorumlu tutulmaz. 12156 (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile deÄŸiÅŸtirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleÅŸmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız deÄŸeri, ayıbın önemi ve diÄŸer seçimlik haklara baÅŸvurmanın tüketici açısından sorun teÅŸkil edip etmeyeceÄŸi gibi hususlar dikkate alınır. (4) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile deÄŸiÅŸtirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iÅŸ günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iÅŸ günü içinde yerine getirilmesi zorunludur. Ancak, bu Kanunun 58 inci maddesi uyarınca çıkarılan yönetmelik eki listede yer alan mallara iliÅŸkin, tüketicinin ücretsiz onarım talebi, yönetmelikte belirlenen azami tamir süresi içinde yerine getirilir. Aksi hâlde tüketici diÄŸer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir. (5) Tüketicinin sözleÅŸmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiÄŸi durumlarda, ödemiÅŸ olduÄŸu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir. (6) Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiÄŸi hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir. Zamanaşımı MADDE 12- (1) Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleÅŸmede daha uzun bir süre belirlenmediÄŸi takdirde, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda taşınmazın teslim tarihinden itibaren beÅŸ yıldır. (2) Bu Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrası saklı olmak üzere ikinci el satışlarda satıcının ayıplı maldan sorumluluÄŸu bir yıldan, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise üç yıldan az olamaz. (3) Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmiÅŸse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM Ayıplı Hizmetler Ayıplı hizmet MADDE 13- (1) Ayıplı hizmet, sözleÅŸmede belirlenen süre içinde baÅŸlamaması veya taraflarca kararlaÅŸtırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleÅŸmeye aykırı olan hizmettir. (2) Hizmet saÄŸlayıcısı tarafından bildirilen, internet portalında veya reklam ve ilanlarında yer alan özellikleri taşımayan ya da yararlanma amacı bakımından deÄŸerini veya tüketicinin ondan makul olarak beklediÄŸi faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayıplıdır. Ayıplı hizmetten sorumluluk MADDE 14- (1) SaÄŸlayıcı, hizmeti sözleÅŸmeye uygun olarak ifa etmekle yükümlüdür. 12157 (2) SaÄŸlayıcı, kendisinden kaynaklanmayan reklam yoluyla yapılan açıklamalardan haberdar olmadığını ve haberdar olmasının da kendisinden beklenemeyeceÄŸini veya yapılan açıklamanın içeriÄŸinin hizmet sözleÅŸmesinin kurulduÄŸu tarihte düzeltilmiÅŸ olduÄŸunu veya hizmet sözleÅŸmesinin kurulması kararının bu açıklama ile nedensellik bağı içermediÄŸini ispatladığı takdirde açıklamanın içeriÄŸi ile baÄŸlı olmaz. Tüketicinin seçimlik hakları MADDE 15- (1) Hizmetin ayıplı ifa edildiÄŸi durumlarda tüketici, hizmetin yeniden görülmesi, hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımı, ayıp oranında bedelden indirim veya sözleÅŸmeden dönme haklarından birini saÄŸlayıcıya karşı kullanmakta serbesttir. SaÄŸlayıcı, tüketicinin tercih ettiÄŸi bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar saÄŸlayıcı tarafından karşılanır. Tüketici, bu seçimlik haklarından biri ile birlikte Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir. (2) Ücretsiz onarım veya hizmetin yeniden görülmesinin saÄŸlayıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici bu hakları kullanamaz. Orantısızlığın tayininde hizmetin ayıpsız deÄŸeri, ayıbın önemi ve diÄŸer seçimlik haklara baÅŸvurmanın tüketici açısından sorun teÅŸkil edip etmeyeceÄŸi gibi hususlar dikkate alınır. (3) Tüketicinin sözleÅŸmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiÄŸi durumlarda, ödemiÅŸ olduÄŸu bedelin tümü veya bedelden indirim yapılan tutar derhâl tüketiciye iade edilir. (4) Ücretsiz onarım veya hizmetin yeniden görülmesinin seçildiÄŸi hâllerde, hizmetin niteliÄŸi ve tüketicinin bu hizmetten yararlanma amacı dikkate alındığında, makul sayılabilecek bir süre içinde ve tüketici için ciddi sorunlar doÄŸurmayacak ÅŸekilde bu talep saÄŸlayıcı tarafından yerine getirilir. Her hâlükârda bu süre talebin saÄŸlayıcıya yöneltilmesinden itibaren otuz iÅŸ gününü geçemez. Aksi takdirde tüketici diÄŸer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir. Zamanaşımı MADDE 16- (1) Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleÅŸmede daha uzun bir süre belirlenmediÄŸi takdirde, ayıplı hizmetten sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, hizmetin ifası tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. (2) Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmiÅŸse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz. DÖRDÜNCÜ KISIM Tüketici SözleÅŸmeleri BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM Taksitle Satış Taksitle satış sözleÅŸmeleri MADDE 17- (1) Taksitle satış sözleÅŸmesi, satıcı veya saÄŸlayıcının malın teslimi veya hizmetin ifasını üstlendiÄŸi, tüketicinin de bedeli kısım kısım ödediÄŸi sözleÅŸmelerdir. (2) Tüketicinin, kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluÄŸunun bulunduÄŸu finansal kiralama sözleÅŸmeleri hakkında da bu Bölüm hükümleri uygulanır. (3) Taksitle satış sözleÅŸmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleÅŸme yapmamış olan satıcı veya saÄŸlayıcı, sonradan sözleÅŸmenin geçersizliÄŸini tüketicinin aleyhine olacak ÅŸekilde ileri süremez. 12158 Cayma hakkı MADDE 18- (1) Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin taksitle satış sözleÅŸmesinden cayma hakkına sahiptir. (2) Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya saÄŸlayıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. Satıcı veya saÄŸlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispat etmekle yükümlüdür. (3) Satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmiÅŸse tüketici, malı ancak olaÄŸan bir gözden geçirmenin gerektirdiÄŸi ölçüde kullanabilir; aksi takdirde tüketici cayma hakkını kullanamaz. Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına baÅŸlanan hizmet sözleÅŸmelerinde de tüketici cayma hakkını kullanamaz. (4) Tüketicinin satıcıyı bulduÄŸu finansal kiralama iÅŸlemlerinde cayma hakkı kullanılamaz. Temerrüt MADDE 19- (1) Taksitle satış sözleÅŸmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düÅŸmesi durumunda, satıcı veya saÄŸlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuÅŸsa, bu hak ancak satıcı veya saÄŸlayıcının bütün edimlerini ifa etmiÅŸ olması, tüketicinin de kalan borcun en az onda birini oluÅŸturan ve birbirini izleyen en az iki taksidi veya kalan borcun en az dörtte birini oluÅŸturan bir taksidi ödemede temerrüde düÅŸmesi hâlinde kullanılabilir. Satıcı veya saÄŸlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur. (2) Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmaz. Erken ödeme MADDE 20- (1) Tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceÄŸi gibi vadesi gelmemiÅŸ bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da satıcı veya saÄŸlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür. DiÄŸer hususlar MADDE 21- (1) Tüketicinin taşınır bir malın satış bedelini önceden kısım kısım ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen ödenmesinden sonra satılanı tüketiciye teslim etmeyi üstlendikleri ve ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz olan sözleÅŸmeler hakkında Türk Borçlar Kanununun ön ödemeli taksitle satış hükümleri uygulanır. (2) SözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, tüketici ile satıcı ve saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, erken ödeme ile diÄŸer hususlara iliÅŸkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM Tüketici Kredileri Tüketici kredisi sözleÅŸmeleri MADDE 22- (1) Tüketici kredisi sözleÅŸmesi, kredi verenin tüketiciye faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında ödemenin ertelenmesi, ödünç veya benzeri finansman ÅŸekilleri aracılığıyla kredi verdiÄŸi veya kredi vermeyi taahhüt ettiÄŸi sözleÅŸmeyi ifade eder. 12159 (2) Kredi kartı sözleÅŸmeleri, faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında, ödemenin üç aydan daha uzun süre ertelenmesi veya benzer ÅŸekilde taksitle ödeme imkânı saÄŸlanması hâlinde tüketici kredisi sözleÅŸmesi olarak deÄŸerlendirilir. Ancak bu durumda uygulanacak faiz oranı kredi kartı sözleÅŸmesi uyarınca belirlenen orandan fazla olamaz. (3) Tüketici kredisi sözleÅŸmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleÅŸme yapmamış olan kredi veren, sonradan sözleÅŸmenin geçersizliÄŸini tüketicinin aleyhine olacak ÅŸekilde ileri süremez. SözleÅŸme öncesi bilgilendirme yükümlülüÄŸü MADDE 23- (1) Kredi verenin ve varsa kredi aracısının, tüketiciye, teklif ettikleri kredi sözleÅŸmesinin koÅŸullarını içeren sözleÅŸme öncesi bilgi formunu, sözleÅŸmenin kurulmasından makul bir süre önce vermesi zorunludur. Cayma hakkı MADDE 24- (1) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin tüketici kredisi sözleÅŸmesinden cayma hakkına sahiptir. (2) Kredi veren, cayma hakkı olduÄŸu konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispat etmekle yükümlüdür. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde kredi verene yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. (3) Cayma hakkını kullanan tüketicinin krediden faydalandığı hâllerde, tüketici, anaparayı ve kredinin kullanıldığı tarihten anaparanın geri ödendiÄŸi tarihe kadar olan sürede tahakkuk eden faizi en geç cayma bildirimini kredi verene göndermesinden sonra otuz gün içinde geri öder. Bu süre içinde ödeme yapılmaması hâlinde tüketici kredisinden cayılmamış sayılır. Faiz, akdî faiz oranına göre hesaplanır. Tüketiciden, hesaplanan akdî faiz ve bir kamu kurum veya kuruluÅŸuna veya üçüncü kiÅŸilere ödenmiÅŸ olan masraflar dışında herhangi bir bedel talep edilemez. Faiz oranı MADDE 25- (1) Belirli süreli tüketici kredisi sözleÅŸmelerinde faiz oranı sabit olarak belirlenir. SözleÅŸmenin kurulduÄŸu tarihte belirlenen bu oran tüketici aleyhine deÄŸiÅŸtirilemez. (2) Tüketici kredisi sözleÅŸmelerinde, akdî faiz, efektif yıllık faiz veya kredinin toplam maliyetinin yer almaması durumunda, kredi tutarı faizsiz olarak sözleÅŸme süresinin sonuna kadar kullanılır. Efektif faiz oranı, olduÄŸundan düÅŸük gösterilmiÅŸse, kredinin toplam maliyetinin hesaplanmasında esas alınacak akdî faiz oranı, düÅŸük gösterilen efektif faiz oranına uyacak ÅŸekilde yeniden belirlenir. Bu hâllerde ödeme planı, yapılan deÄŸiÅŸikliklere göre yeniden düzenlenir. SözleÅŸmede deÄŸiÅŸiklik yapılması MADDE 26- (1) Belirli süreli kredi sözleÅŸmesinin ÅŸartları, tüketici aleyhine deÄŸiÅŸtirilemez. (2) Belirsiz süreli kredi sözleÅŸmelerinde faiz oranında deÄŸiÅŸiklik yapılması hâlinde, bu deÄŸiÅŸikliÄŸin yürürlüÄŸe girmesinden otuz gün önce, tüketiciye kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla yazılı olarak bildirilmesi zorunludur. Bu bildirimde, yeni faiz oranının yürürlüÄŸe girmesinden sonra yapılacak ödemelerin tutarı, sayısı ile aralıklarının deÄŸiÅŸmesine iliÅŸkin ayrıntılara yer verilir. Faiz oranının artırılması hâlinde, yeni faiz oranı geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici, bildirim tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde borcun tamamını ödediÄŸi ve kredi kullanmaya son verdiÄŸi takdirde faiz artışından etkilenmez. 12160 Erken ödeme MADDE 27- (1) Tüketici, vadesi gelmemiÅŸ bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabilir veya kredi borcunun tamamını erken ödeyebilir. Bu hâllerde kredi veren, erken ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve diÄŸer maliyet unsurlarına iliÅŸkin indirim yapmakla yükümlüdür. Temerrüt MADDE 28- (1) Belirli süreli kredi sözleÅŸmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düÅŸmesi durumunda, kredi veren, borcun tamamının ifasını talep etme hakkını saklı tutmuÅŸsa, bu hak ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiÅŸ olması, tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düÅŸmesi hâlinde kullanılabilir. Kredi verenin bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur. (2) Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmaz. Sigorta yaptırılması MADDE 29- (1) Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde, istediÄŸi sigorta ÅŸirketinden saÄŸladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Bu sigortanın kredi konusuyla, meblaÄŸ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir. BaÄŸlı krediler MADDE 30- (1) BaÄŸlı kredi sözleÅŸmesi; tüketici kredisinin münhasıran belirli bir malın veya hizmetin tedarikine iliÅŸkin bir sözleÅŸmenin finansmanı için verildiÄŸi ve bu iki sözleÅŸmenin objektif açıdan ekonomik birlik oluÅŸturduÄŸu sözleÅŸmedir. (2) Ekonomik birliÄŸin varlığı; a) Satıcı veya saÄŸlayıcının tüketici için krediyi finanse ettiÄŸi, b) Üçüncü bir tarafça finanse edilmesi durumunda, kredi verenin kredi sözleÅŸmesinin imzalanması veya hazırlanması ile ilgili olarak satıcı veya saÄŸlayıcının hizmetlerinden yararlandığı, c) Belirli bir mal veya hizmetin verilmesinin kredi sözleÅŸmesinde açıkça belirtildiÄŸi, durumlarından en az birinin varlığı hâlinde kabul edilir. (3) Tüketicinin mal veya hizmet tedarikine iliÅŸkin sözleÅŸmeden cayması ve buna iliÅŸkin bildirimin cayma süresi içinde ayrıca kredi verene de yöneltilmesi hâlinde, baÄŸlı kredi sözleÅŸmesi de herhangi bir tazminat veya cezai ÅŸart ödeme yükümlülüÄŸü olmaksızın sona erer. (4) BaÄŸlı kredilerde, mal veya hizmet hiç ya da gereÄŸi gibi teslim veya ifa edilmez ise satıcı, saÄŸlayıcı ve kredi veren, tüketicinin satış sözleÅŸmesinden dönme veya bedelden indirim hakkını kullanması hâlinde müteselsilen sorumludur. Tüketicinin bedelden indirim hakkını kullanması hâlinde baÄŸlı kredi de bu oranda indirilir ve ödeme planı buna göre deÄŸiÅŸtirilir. Tüketicinin sözleÅŸmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, o güne kadar yapmış olduÄŸu ödemenin iadesi hususunda satıcı, saÄŸlayıcı ve kredi veren müteselsilen sorumludur. Ancak, kredi verenin sorumluluÄŸu; malın teslim veya hizmetin ifa edilmediÄŸi durumlarda satış sözleÅŸmesinde veya baÄŸlı kredi sözleÅŸmesinde belirtilen malın teslim veya hizmetin ifa edilme tarihinden, malın teslim veya hizmetin ifa edildiÄŸi durumlarda malın teslim veya hizmetin ifa edildiÄŸi tarihten itibaren, kullanılan kredi miktarı ile sınırlı olmak üzere bir yıldır. 12161 (5) Kredi veren ile satıcı veya saÄŸlayıcı arasında belirli bir malın veya hizmetin tedarikine iliÅŸkin bir sözleÅŸme olmaksızın, tüketicinin kendisi tarafından belirlenen malın veya hizmetin bedelinin kredi veren tarafından ödenmesi suretiyle kullandırılan krediler baÄŸlı kredi sayılmaz.DiÄŸer hususlar MADDE 31- (1) Belirli süreli kredi sözleÅŸmesine iliÅŸkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili iÅŸlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba iliÅŸkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır. (2) Tüketicinin açık talimatı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleÅŸmesi ile iliÅŸkili bir kredili mevduat sözleÅŸmesi yapılamaz. (3) Kart çıkaran kuruluÅŸlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır. (4) SözleÅŸme öncesi bilgilendirme, sözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, kapsam dışı sözleÅŸmeler, tüketici ile kredi verenin hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, erken ödeme, efektif yıllık faizin hesaplanması, tüketici kredilerine iliÅŸkin reklamların zorunlu içeriÄŸi, fesih hakkının kullanılması, temerrüt, kredinin devri, baÄŸlı kredi ile diÄŸer hususlara iliÅŸkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Konut Finansmanı Konut finansmanı sözleÅŸmeleri MADDE 32- (1) Konut finansmanı sözleÅŸmesi, konut edinmeleri amacıyla; tüketicilere kredi kullandırılması, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip oldukları konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması ve bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kredi kullandırılmasına yönelik sözleÅŸmedir. (2) Konut finansmanı sözleÅŸmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleÅŸme yapmamış olan konut finansmanı kuruluÅŸu, sonradan sözleÅŸmenin geçersizliÄŸini tüketicinin aleyhine olacak ÅŸekilde ileri süremez. SözleÅŸme öncesi bilgilendirme yükümlülüÄŸü MADDE 33- (1) Konut finansmanı kuruluÅŸları, tüketiciye, konut finansmanı sözleÅŸmesinin koÅŸullarını içeren sözleÅŸme öncesi bilgi formunu, sözleÅŸmenin kurulmasından makul bir süre önce vermek zorundadır. Temerrüt MADDE 34- (1) Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düÅŸmesi durumunda konut finansmanı kuruluÅŸu, kalan borcun tamamının ifasını talep etme hakkını saklı tutmuÅŸsa, bu hak ancak konut finansmanı kuruluÅŸunun bütün edimlerini ifa etmiÅŸ olması ve tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düÅŸmesi hâlinde kullanılabilir. Konut finansmanı kuruluÅŸunun bu hakkını kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekir. (2) Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmaz. 12162 (3) Finansal kiralama iÅŸlemlerinde, muacceliyet uyarısında verilen süre içinde tüketicinin edimini yerine getirmemesi hâlinde, bu sürenin sona ermesini takiben konut finansmanı kuruluÅŸu kalan borcun tamamını ifa etme hakkını kullanmak üzere konut finansmanı sözleÅŸmesini feshettiÄŸi takdirde, konutu derhâl satışa çıkarmakla yükümlüdür. Konut finansmanı kuruluÅŸu satış öncesinde konut için 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca yetki verilmiÅŸ olan kiÅŸi veya kurumlara kıymet takdiri yaptırır. Takdir edilen kıymet, satıştan en az on iÅŸ günü önce tüketiciye bildirilir. Konut finansmanı kuruluÅŸu takdir edilen kıymeti dikkate alarak basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle konutun satışını gerçekleÅŸtirir. Konutun satışından elde edilen bedelin, kalan borcu aÅŸması hâlinde aÅŸan kısım tüketiciye derhâl ödenir. Konut finansmanına yönelik finansal kiralama iÅŸlemlerinde 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Åžirketleri Kanununun 33 üncü maddesi uygulanmaz. (4) Konutun satışının bu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında gerçekleÅŸtirilmesi ve varsa elde edilen bedelin kalan borcu aÅŸan kısmının tüketiciye ödenmesini takiben tüketici veya zilyetliÄŸin devredilmiÅŸ olması hâlinde zilyetliÄŸi elinde bulunduran üçüncü ÅŸahıslar konutu tahliye etmekle yükümlüdür. Konutun tahliye edilmemesi hâlinde konut sahibi, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı Ä°cra ve Ä°flâs Kanununun 26 ncı ve 27 nci maddeleri uyarınca tüketici veya zilyetliÄŸi elinde bulunduran üçüncü ÅŸahıslar aleyhine icra yoluna baÅŸvurabilir. BaÄŸlı krediler MADDE 35- (1) BaÄŸlı kredi sözleÅŸmesi; konut finansmanı kredisinin münhasıran belirli bir konutun satın alınması durumunda bir sözleÅŸmenin finansmanı için verildiÄŸi ve bu iki sözleÅŸmenin objektif açıdan ekonomik bir birlik oluÅŸturduÄŸu sözleÅŸmedir. (2) BaÄŸlı kredilerde, konutun hiç ya da gereÄŸi gibi teslim edilmemesi nedeniyle tüketicinin bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından birini kullanması hâlinde, satıcı ve konut finansmanı kuruluÅŸu müteselsilen sorumludur. Ancak, konut finansmanı kuruluÅŸunun sorumluluÄŸu; konutun teslim edilmemesi durumunda konut satış sözleÅŸmesinde veya baÄŸlı kredi sözleÅŸmesinde belirtilen konut teslim tarihinden, konutun teslim edilmesi durumunda konutun teslim edildiÄŸi tarihten itibaren, kullanılan kredi miktarı ile sınırlı olmak üzere bir yıldır. (3) Konut finansmanı kuruluÅŸları tarafından verilen kredilerin ipotek finansmanı kuruluÅŸlarına, konut finansmanı fonlarına veya ipotek teminatlı menkul kıymet teminat havuzlarına devrolması hâlinde dahi, kredi veren konut finansmanı kuruluÅŸunun sorumluluÄŸu devam eder. Krediyi devralan kuruluÅŸ bu madde kapsamında sorumlu olmaz. (4) Konut finansmanı kuruluÅŸu ile satıcı arasında belirli bir konutun tedarikine iliÅŸkin bir sözleÅŸme olmaksızın, tüketicinin kendisi tarafından belirlenen konutun bedelinin kredi veren konut finansmanı kuruluÅŸu tarafından ödenmesi suretiyle kullandırılan krediler baÄŸlı kredi sayılmaz. Faiz oranı MADDE 36- (1) Kredilerde geri ödeme tutarlarının, finansal kiralama iÅŸlemlerinde ise kira bedellerinin anaparayı aÅŸan kısmı bu madde kapsamında faiz olarak kabul edilir. 12163 (2) SözleÅŸmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına yönelik kredilerde ve finansal kiralama iÅŸlemlerinde faiz oranı sabit veya deÄŸiÅŸken olarak ya da aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilir. Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleÅŸmenin kurulduÄŸu tarihte belirlenen oran tarafların rızası dışında deÄŸiÅŸtirilemez. Oranın deÄŸiÅŸken olarak belirlenmesi hâlinde ise, baÅŸlangıçta sözleÅŸmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutarı baÅŸlangıçta sözleÅŸmede belirlenen azami dönemsel geri ödeme tutarını aÅŸmamak koÅŸuluyla ve sözleÅŸmede belirlenecek yurt içinde veya yurt dışında genel kabul görmüÅŸ ve yaygın olarak kullanılan endekslerden en düÅŸük olanı baz alınarak deÄŸiÅŸtirilebilir. Oranların deÄŸiÅŸken olarak belirlenmesi hâlinde bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi ÅŸarttır. Bu amaçlarla kullanılabilecek referans faizler ve endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenir. Erken ödeme MADDE 37- (1) Tüketici, vadesi gelmemiÅŸ bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabileceÄŸi gibi, konut finansmanı borcunun tamamını erken ödeyebilir. Bu hâllerde, konut finansmanı kuruluÅŸu, erken ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve diÄŸer maliyet unsurlarına iliÅŸkin indirim yapmakla yükümlüdür. (2) Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleÅŸmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda, konut finansmanı kuruluÅŸu tarafından tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilebilir. Erken ödeme tazminatı gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve tüketici tarafından konut finansmanı kuruluÅŸuna erken ödenen tutarın kalan vadesi otuz altı ayı aÅŸmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi otuz altı ayı aÅŸan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez. Oranların deÄŸiÅŸken olarak belirlenmesi hâlinde tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemez. Sigorta yaptırılması MADDE 38- (1) Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde, istediÄŸi sigorta ÅŸirketinden saÄŸladığı teminat, konut finansmanı kuruluÅŸu tarafından kabul edilmek zorundadır. Bu sigortanın kredi konusuyla, meblaÄŸ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir. DiÄŸer hususlar MADDE 39- (1) Konut finansmanı sözleÅŸmesine iliÅŸkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili iÅŸlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba iliÅŸkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır. (2) Tüketicinin açık talimatı olmaksızın konut finansmanı sözleÅŸmesi ile iliÅŸkili bir kredili mevduat sözleÅŸmesi yapılamaz. (3) Bu Bölüm hükümlerinin uygulanmasında, konut yapı kooperatiflerinin gerçek kiÅŸi ortakları da tüketici olarak kabul edilir. (4) SözleÅŸme öncesi bilgilendirme, tüketici ile konut finansmanı kuruluÅŸunun hak ve yükümlülükleri, sözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, konut finansmanı reklamları, yeniden finansman, baÄŸlı kredi, temerrüt, erken ödeme ve yıllık maliyet oranının hesaplanması ile diÄŸer hususlara iliÅŸkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 12164 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Ön Ödemeli Konut Satışı Ön ödemeli konut satış sözleÅŸmeleri MADDE 40- (1) Ön ödemeli konut satış sözleÅŸmesi, tüketicinin konut amaçlı bir taşınmazın satış bedelini önceden peÅŸin veya taksitle ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiÄŸi sözleÅŸmedir. (2) Tüketicilere sözleÅŸmenin kurulmasından en az bir gün önce, Bakanlıkça belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilmek zorundadır. (3) Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleÅŸmesi yapılamaz. Åžekil ÅŸartı MADDE 41- (1) Ön ödemeli konut satışının tapu siciline tescil edilmesi, satış vaadi sözleÅŸmesinin ise noterde düzenleme ÅŸeklinde yapılması zorunludur. Aksi hâlde satıcı, sonradan sözleÅŸmenin geçersizliÄŸini tüketicinin aleyhine olacak ÅŸekilde ileri süremez. (2) Satıcı, geçerli bir sözleÅŸme yapılmış olmadıkça tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Teminat MADDE 42- (1) Bakanlıkça projedeki konut adedi ya da projenin toplam bedeli kriterine göre belirlenecek büyüklüÄŸün üzerindeki projeler için satıcının ön ödemeli konut satışına baÅŸlamadan önce; kapsamı, koÅŸulları ve uygulama esasları Hazine MüsteÅŸarlığınca belirlenen bina tamamlama sigortası yaptırması veya Bakanlıkça belirlenen diÄŸer teminat ve ÅŸartları saÄŸlaması zorunludur. (2) Bina tamamlama sigortası kapsamında saÄŸlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler iflas veya tasfiye masasına dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz. Cayma hakkı MADDE 43- (1) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin ön ödemeli konut satış sözleÅŸmesinden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. Satıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispat etmekle yükümlüdür. (2) Taşınmazın kısmen veya tamamen baÄŸlı krediyle alınması durumunda baÄŸlı kredi sözleÅŸmesi, sözleÅŸmenin kurulduÄŸu tarihte hüküm doÄŸurmak üzere bu maddede öngörülen cayma hakkı süresi sonunda yürürlüÄŸe girer. Konut finansmanı kuruluÅŸu cayma hakkı süresi içinde tüketiciden faiz, komisyon, yasal yükümlülük ve benzeri isimler altında hiçbir masraf talep edemez. (3) Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiÄŸi tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder. Konutun teslimi MADDE 44- (1) Ön ödemeli konut satışında devir veya teslim süresi sözleÅŸme tarihinden itibaren otuz altı ayı geçemez. Kat irtifakının tüketici adına tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte zilyetliÄŸin devri hâlinde de devir ve teslim yapılmış sayılır. 12165 SözleÅŸmeden dönme MADDE 45- (1) (DeÄŸiÅŸik: 2/1/2017-KHK-684/8 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7074/8 md.) Ön ödemeli konut satışında sözleÅŸme tarihinden itibaren yirmidört aya kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleÅŸmeden dönme hakkı vardır. SözleÅŸmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleÅŸmesi nedeniyle oluÅŸan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doÄŸan masraflar ile sözleÅŸme tarihinden itibaren ilk üç ay için sözleÅŸme bedelinin yüzde ikisine, üç ila altı ay arası için yüzde dördüne, altı ila oniki ay arası için yüzde altısına ve oniki ila yirmidört ay arası için de yüzde sekizine kadar tazminatın ödenmesini isteyebilir. (2) Satıcı, yükümlülüklerini hiç ya da gereÄŸi gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez. Tüketicinin ölmesi veya kazanç elde etmekten sürekli olarak yoksun kalması sebebiyle ön ödemeleri yapamayacak duruma düÅŸmesi ya da sözleÅŸmenin yerine olaÄŸan koÅŸullarla yapılacak bir taksitle satış sözleÅŸmesinin konulmasına iliÅŸkin önerisinin satıcı tarafından kabul edilmemesi yüzünden sözleÅŸmeden dönülmesi hâllerinde tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez. (3) SözleÅŸmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaÅŸtığı tarihten itibaren en geç yüzseksen gün içinde tüketiciye geri verilir. Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiÄŸi tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder. (1) DiÄŸer hususlar MADDE 46- (1) SözleÅŸme öncesi bilgilendirme, sözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, tüketici ile satıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı ve sözleÅŸmeden dönme ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. BEŞİNCÄ° BÖLÜM DiÄŸer Tüketici SözleÅŸmeleri Ä°ÅŸ yeri dışında kurulan sözleÅŸmeler MADDE 47- (1) Satıcı veya saÄŸlayıcı ile tüketici arasında; a) Teklifin tüketici ya da satıcı veya saÄŸlayıcı tarafından yapılmasına bakılmaksızın iÅŸ yeri dışında, tarafların eÅŸ zamanlı fiziksel varlığında kurulan, b) Tarafların eÅŸ zamanlı fiziksel varlığında tüketiciyle iÅŸ yeri dışında görüÅŸülmesinin hemen sonrasında, satıcı veya saÄŸlayıcının iÅŸ yerinde ya da herhangi bir uzaktan iletiÅŸim aracıyla kurulan, c) Mal ve hizmetlerin tüketiciye tanıtımı ya da satışı amacıyla satıcı veya saÄŸlayıcı tarafından düzenlenen bir gezi esnasında kurulan, sözleÅŸmeler iÅŸ yeri dışında kurulan sözleÅŸmeler olarak kabul edilir. (2) Ä°ÅŸ yeri dışında kurulan sözleÅŸmeler, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiÅŸ satıcı veya saÄŸlayıcı tarafından kurulur. (3) Tüketicinin, iÅŸ yeri dışında kurulan sözleÅŸme ya da buna karşılık gelen herhangi bir öneri ile baÄŸlanmadan önce ayrıntıları yönetmelikte belirlenen hususlarda açık ve anlaşılır ÅŸekilde bilgilendirilmesi zorunludur. Tüketicinin bilgilendirildiÄŸine iliÅŸkin ispat yükü satıcı veya saÄŸlayıcıya aittir. ––––––––––––––––––––––––– (1) 2/1/2017 tarihli ve 684 sayılı KHK’nin 8 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “doksan gün” ibaresi “yüzseksen gün” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7074 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaÅŸmıştır. 12166 (4) Ä°ÅŸ yeri dışında kurulan sözleÅŸmeler yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleÅŸme kurmamış olan satıcı veya saÄŸlayıcı, sonradan sözleÅŸmenin geçersizliÄŸini tüketicinin aleyhine olacak ÅŸekilde ileri süremez. Satıcı veya saÄŸlayıcı; tüketicinin kendi el yazısı ile sözleÅŸme tarihini yazmasını ve sözleÅŸmeyi imzalamasını saÄŸlamak, sözleÅŸmenin bir nüshasını tüketiciye vermek ve mal veya hizmeti tüketiciye sunmakla yükümlüdür. SözleÅŸmenin tüketiciye teslim edildiÄŸinin ve mal veya hizmetin sunulduÄŸunun ispatı satıcı veya saÄŸlayıcıya aittir. (5) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin sözleÅŸmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya saÄŸlayıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. Cayma süresi içinde satıcı veya saÄŸlayıcı sözleÅŸmeye konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satıcı veya saÄŸlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen deÄŸiÅŸiklik ve bozulmalardan sorumlu deÄŸildir. (6) Satıcı veya saÄŸlayıcının bu maddede belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket etmesi veya tüketiciyi cayma hakkı konusunda gerektiÄŸi ÅŸekilde bilgilendirmemesi durumunda, tüketici cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle baÄŸlı deÄŸildir. Her hâlükârda bu süre cayma süresinin bittiÄŸi tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer. (7) SözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, kapsam dışı sözleÅŸmeler, doÄŸrudan satışlar, tüketici ile satıcı ve saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüÄŸü, teslimat, satış yapacaklarda aranacak nitelikler ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Mesafeli sözleÅŸmeler MADDE 48- (1) Mesafeli sözleÅŸme, satıcı veya saÄŸlayıcı ile tüketicinin eÅŸ zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluÅŸturulmuÅŸ bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleÅŸmenin kurulduÄŸu ana kadar ve kurulduÄŸu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletiÅŸim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleÅŸmelerdir. (2) Tüketici, mesafeli sözleÅŸmeyi ya da buna karşılık gelen herhangi bir teklifi kabul etmeden önce ayrıntıları yönetmelikte belirlenen hususlarda ve sipariÅŸi onaylandığı takdirde ödeme yükümlülüÄŸü altına gireceÄŸi konusunda açık ve anlaşılır ÅŸekilde satıcı veya saÄŸlayıcı tarafından bilgilendirilir. Tüketicinin bilgilendirildiÄŸine iliÅŸkin ispat yükü satıcı veya saÄŸlayıcıya aittir. (3) Satıcı veya saÄŸlayıcı, tüketicinin sipariÅŸinin kendisine ulaÅŸtığı andan itibaren taahhüt edilen süre içinde edimini yerine getirir. Mal satışlarında bu süre her hâlükârda otuz günü geçemez. Satıcı veya saÄŸlayıcının bu süre içinde edimini yerine getirmemesi durumunda tüketici sözleÅŸmeyi feshedebilir. (4) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin sözleÅŸmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya saÄŸlayıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. Satıcı veya saÄŸlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiÄŸi ÅŸekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle baÄŸlı deÄŸildir. Her hâlükârda bu süre cayma süresinin bittiÄŸi tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer. Tüketici, cayma hakkı süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen deÄŸiÅŸiklik ve bozulmalardan sorumlu deÄŸildir. 12167 (5) OluÅŸturdukları sistem çerçevesinde, uzaktan iletiÅŸim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya saÄŸlayıcı adına mesafeli sözleÅŸme kurulmasına aracılık edenler, bu maddede yer alan hususlardan dolayı satıcı veya saÄŸlayıcı ile yapılan iÅŸlemlere iliÅŸkin kayıtları tutmak ve istenilmesi hâlinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluÅŸ ve tüketicilere vermekle yükümlüdür. Ancak bu fıkra kapsamında aracılık edenler, satıcı veya saÄŸlayıcı ile yaptıkları sözleÅŸmeye aykırı fiillerinden dolayı sorumludur. (6) Mesafeli sözleÅŸmelerde, kapsam dışı sözleÅŸmeler, tüketici ile satıcı ve saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüÄŸü, teslimat ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸmeler MADDE 49- (1) Finansal hizmetler, her türlü banka hizmeti, kredi, sigorta, bireysel emeklilik, yatırım ve ödeme ile ilgili hizmetleri ifade eder. Finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸme, finansal hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluÅŸturulmuÅŸ bir sistem çerçevesinde, saÄŸlayıcı ile tüketici arasında uzaktan iletiÅŸim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleÅŸmelerdir. (2) Finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸmelerde, tüketicinin sözleÅŸmenin kurulmasına iliÅŸkin iradesini açıklamadan önce, cayma hakkı, tüketicinin kabul beyanı vermesi hâlinde yükümlülük altına gireceÄŸi ve ayrıntıları Bakanlıkça belirlenen diÄŸer hususlarda, açık, anlaşılır ve kullanılan iletiÅŸim araçlarına uygun bir ÅŸekilde bilgilendirilmesi zorunludur. Bu bilgilendirmenin ticari amaçla yapıldığı anlaşılır olmalı ve sesli iletiÅŸim araçlarının kullanıldığı hâllerde saÄŸlayıcının kimliÄŸi ile görüÅŸme talebinin sebebi her görüÅŸmenin başında belirtilmelidir. Tüketicinin sözleÅŸmenin kurulmasına dair kabul beyanı kullanılan iletiÅŸim araçlarına uygun olarak fiziki veya elektronik ortamda tespit veya kayıt edilir. SaÄŸlayıcı, cayma hakkının iletilmesi ile fiziki veya elektronik ortamda yapılacak tespit veya kayıtlar için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. (3) SaÄŸlayıcının, sözleÅŸmenin bütün ÅŸartlarını ve Bakanlıkça belirlenen diÄŸer hususları, kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla tüketiciye iletmesi zorunludur. Bu yükümlülük, tüketicinin sözleÅŸmeyi kuran iradesini yöneltmesinden önce veya tüketicinin talebi üzerine yazılı bilgilendirmeye elveriÅŸli olmayan bir uzaktan iletiÅŸim aracı kullanılarak sözleÅŸmenin kurulması hâlinde sözleÅŸmenin kurulmasından hemen sonra yerine getirilir. (4) Tüketici, sözleÅŸme iliÅŸkisinin devam ettiÄŸi süre içinde herhangi bir ücret ödemeksizin sözleÅŸmenin kâğıt üzerinde yazılı bir örneÄŸini talep edebilir. Ayrıca tüketici, finansal hizmetin niteliÄŸiyle baÄŸdaÅŸması hâlinde kullanılan uzaktan iletiÅŸim aracını deÄŸiÅŸtirme hakkına sahiptir. (5) Tüketici, finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸmelerden on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde saÄŸlayıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. SaÄŸlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiÄŸini ispatla yükümlüdür. Sigorta sözleÅŸmelerine ve bireysel emekliliÄŸe iliÅŸkin sözleÅŸmelerde ise cayma süresi hakkında diÄŸer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan hükümler uygulanır. 12168 (6) Finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸmelerde, tüketicinin sözleÅŸmeyi sona erdirmesine iliÅŸkin talebini herhangi bir uzaktan iletiÅŸim aracıyla iletmesi yeterlidir. Tüketici, sözleÅŸmeyi sona erdirmek için sözleÅŸmenin tesis edilmesini saÄŸlayan yöntemden daha ağır koÅŸullar içeren bir yöntem kullanmak zorunda bırakılamaz. (7) Finansal hizmetlere iliÅŸkin mesafeli sözleÅŸmelerde, uzaktan iletiÅŸim araçlarının kullanılması, kapsam dışı sözleÅŸmeler, kartla ödeme, tüketici ile saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleÅŸmeleri MADDE 50- (1) Devre tatil sözleÅŸmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı veren sözleÅŸmelerdir. (2) Devre tatil sözleÅŸmeleri ile saÄŸlanan hakkın ÅŸahsi veya ayni bir hak olması bu maddenin uygulanmasını engellemez. Devre tatile konu taşınmazın inÅŸa edileceÄŸi arsa için yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleÅŸmesi yapılamaz. (3) Uzun süreli tatil hizmeti sözleÅŸmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye, belirlenen süre zarfında konaklamaya veya konaklama ile birlikte seyahat ya da diÄŸer hizmetlerin beraber sunulduÄŸu durumlara iliÅŸkin indirim yahut diÄŸer menfaatlerden faydalanma hakkı verilen sözleÅŸmelerdir. (4) Tüketicilere aÅŸağıdaki sözleÅŸmelerin kurulmasından en az bir gün önce, Bakanlıkça belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilmesi zorunludur: a) Devre tatil sözleÅŸmeleri b) Uzun süreli tatil hizmeti sözleÅŸmeleri c) DeÄŸiÅŸim sözleÅŸmeleri ç) Satıcı veya saÄŸlayıcının, devre tatil veya uzun süreli tatil hizmetinin alınıp satılması hususunda tüketiciye yardımcı olduÄŸu yeniden satış sözleÅŸmeleri. (5) Mesafeli satış yöntemiyle kurulan sözleÅŸmeler hariç olmak üzere satıcı veya saÄŸlayıcı, tüketicinin kendi el yazısıyla sözleÅŸme tarihini yazmasını ve sözleÅŸmeyi imzalamasını saÄŸlamakla yükümlüdür. Yazılı veya mesafeli olarak kurulan bu sözleÅŸmelerin bir nüshasının kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur. Daha ağır ÅŸekil ÅŸartları öngören kanun hükümleri saklıdır. (6) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin sözleÅŸmeden cayma hakkına sahiptir. Devre mülk hakkı veren sözleÅŸmeler hariç olmak üzere, cayma süresi dolmadan satıcı veya saÄŸlayıcı, tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti sözleÅŸmeleri ve bu sözleÅŸmelerle birlikte düzenlenmiÅŸ olan yeniden satım, deÄŸiÅŸim ve ilgili diÄŸer tüm sözleÅŸmeler cayma hakkının kullanılması ile birlikte kendiliÄŸinden sona erer. (7) Tüketicinin ödeyeceÄŸi bedel, kısmen veya tamamen satıcı veya saÄŸlayıcı ile kredi veren arasındaki anlaÅŸmaya dayanılarak bir kredi veren tarafından karşılanıyorsa, tüketicinin sözleÅŸmeden cayması ve buna iliÅŸkin bildirimin cayma süresi içinde ayrıca kredi verene de yöneltilmesi hâlinde, baÄŸlı kredi sözleÅŸmesi de herhangi bir tazminat veya cezai ÅŸart ödeme yükümlülüÄŸü olmaksızın sona erer. 12169 (8) Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da projenin toplam bedeli kriterlerine göre belirlenecek büyüklüÄŸün üzerindeki projeler için satıcı veya saÄŸlayıcının ön ödemeli devre tatile konu taşınmazın satışına baÅŸlamadan önce kapsamı, koÅŸulları ve uygulama esasları Hazine MüsteÅŸarlığınca belirlenen bina tamamlama sigortası yaptırması veya Bakanlıkça belirlenen diÄŸer teminat veya ÅŸartları saÄŸlaması zorunludur. Bina tamamlama sigortası kapsamında saÄŸlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler iflas veya tasfiye masasına dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz. (9) Devre tatile konu taşınmazın ön ödemeli satılması durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleÅŸmeden dönme hakkı vardır. SözleÅŸmeden dönülmesi durumunda satıcı, sözleÅŸme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminat talep edebilir. Satıcı, yükümlülüklerini hiç ya da gereÄŸi gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez. SözleÅŸmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaÅŸtığı tarihten itibaren en geç doksan gün içinde tüketiciye geri verilir. Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiÄŸi tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder. (10) Devre tatil amaçlı taşınmazın ön ödemeli satışında devir ve teslim süresi sözleÅŸme tarihinden itibaren otuz altı ayı geçemez. (11) Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, yeniden satım, deÄŸiÅŸim sözleÅŸmeleri ve ön bilgilendirmenin içeriÄŸi, tüketici ile satıcı ve saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, ön ödemeli satışlar ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.Paket tur sözleÅŸmeleri MADDE 51- (1) Paket tur sözleÅŸmesi, paket tur düzenleyicileri veya aracıları tarafından aÅŸağıdaki hizmetlerden en az ikisinin birlikte, her ÅŸeyin dâhil olduÄŸu fiyatla satıldığı veya satımının vaat edildiÄŸi ve hizmetin yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsadığı veya gecelik konaklamayı içerdiÄŸi sözleÅŸmelerdir: a) UlaÅŸtırma b) Konaklama c) UlaÅŸtırma ve konaklama hizmetlerine baÄŸlı olmayan baÅŸka turizm hizmetleri. (2) Turun ayrıntılarının, paket tur düzenleyicisi, aracısı veya tüketici tarafından belirlenmiÅŸ olması veya aynı paket tur içindeki hizmetlerin ayrı ayrı faturalandırılması hâllerinde de bu madde hükümleri uygulanır. (3) Paket tur düzenleyicisinin Türkiye’de temsilcisinin bulunmadığı hâllerde paket tur aracısı paket tur düzenleyicisi gibi sorumlu olur. (4) Paket tur sözleÅŸmesinin kurulmasından önce tüketiciye ön bilgilendirme amaçlı broÅŸür verilmesi zorunludur. (5) Paket tur düzenleyicileri veya aracıları, yazılı veya mesafeli olarak kurulan paket tur sözleÅŸmelerinin bir nüshasını kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla tüketiciye vermek zorundadır. 12170 (6) Tüketici, kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle paket tur sözleÅŸmesinin esaslı unsurlarından birisinin deÄŸiÅŸmesi veya turun baÅŸlamadan önce iptal edilmesi hâllerinde bu deÄŸiÅŸikliÄŸi veya paket tur düzenleyicisi tarafından sunulan alternatif bir turu kabul edebileceÄŸi gibi sözleÅŸmeden dönme hakkına da sahiptir. SözleÅŸmeden dönülmesi hâlinde paket tur düzenleyicisi veya aracısının, dönme bildiriminin kendisine ulaÅŸtığı tarihten itibaren tüketicinin ödemiÅŸ olduÄŸu tüm bedeli herhangi bir kesinti yapmaksızın derhâl iade etmesi zorunludur. (7) Tüketicinin, sözleÅŸmenin ifası sürecinde ortaya çıkan her türlü eksiklik nedeniyle bedelin indirilmesini talep etme hakkı vardır. Paket tur düzenleyicisinin, tur baÅŸladıktan sonra önemli bir yükümlülüÄŸünü yerine getirmediÄŸi veya getiremeyeceÄŸi tespit edildiÄŸinde tüketici sözleÅŸmeden dönebilir. Bu hâllerde paket tur düzenleyicisi veya aracısının ücret talep etme hakkı sona erer. Yapılmış olan ödemelerin sözleÅŸmeden dönüldüÄŸü tarihten itibaren tüketiciye derhâl iade edilmesi zorunludur. Ancak paket tur düzenleyicisi o ana kadar ifa etmiÅŸ olduÄŸu edimler için tüketiciden hizmetten faydalandığı oranda uygun bir karşılık talep edebilir. (8) 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları BirliÄŸi Kanununun zorunlu sigorta ile ilgili hükümleri saklı olmak üzere, paket tur düzenleyicisi sözleÅŸmenin hiç veya gereÄŸi gibi ifa edilmemesi nedeniyle tüketicinin uÄŸradığı her türlü zarardan sorumludur. Tüketici boÅŸa harcanan tatil zamanı için de uygun bir tazminat talep edebilir. (9) Ticari veya mesleki faaliyetleri çerçevesinde paket tur hizmetinden faydalanan kiÅŸiler de tüketici olarak kabul edilir. (10) Ön bilgilendirme, sözleÅŸmenin içeriÄŸi, paket turun devri, sözleÅŸmede deÄŸiÅŸiklik yapılmasının koÅŸulları ve bu hâllerde tüketicinin hakları, paket turun iptal edilmesinin sonuçları, paket tur düzenleyicisinin ve aracısının sorumlulukları, tüketicinin hangi hâllerde tazminat talep edebileceÄŸi, sözleÅŸmeden dönme ve sonuçları ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Abonelik sözleÅŸmeleri MADDE 52- (1) Abonelik sözleÅŸmesi, tüketicinin, belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini saÄŸlayan sözleÅŸmelerdir. (2) Yazılı veya mesafeli olarak kurulan bu sözleÅŸmelerin bir nüshasının kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur. (3) Belirli süreli abonelik sözleÅŸmelerine sözleÅŸmenin belirlenen süre kadar uzayacağına iliÅŸkin hükümler konulamaz; ancak abonelik sözleÅŸmesinin kurulmasından sonra, sözleÅŸmenin sona ereceÄŸi tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleÅŸmesi uzatılabilir. (4) Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıldan daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleÅŸmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai ÅŸart ödemeksizin istediÄŸi zaman feshetme hakkına sahiptir. Süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleÅŸmesinde satıcı veya saÄŸlayıcı tarafından sözleÅŸme koÅŸullarında deÄŸiÅŸiklik yapılması hâlinde de tüketici sözleÅŸmeyi feshedebilir. Fesih bildiriminin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya saÄŸlayıcıya yöneltilmiÅŸ olması yeterlidir. Satıcı veya saÄŸlayıcı, abonelik sözleÅŸmesinin feshi için sözleÅŸmenin tesis edilmesini saÄŸlayan yöntemden daha ağır koÅŸullar içeren bir yöntem belirleyemez. 12171 (5) Satıcı veya saÄŸlayıcı, tüketicinin aboneliÄŸe son verme isteÄŸini yönetmelikle belirlenen süreler içinde yerine getirmekle yükümlüdür. AboneliÄŸin belirlenen süreler içinde sona erdirilmediÄŸi durumlarda, bu sürelerin bitiminden itibaren mal veya hizmetten yararlanılmış olsa dahi, tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez. Satıcı veya saÄŸlayıcı, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on beÅŸ gün içinde tüketici tarafından ödenmiÅŸ olan ücretin geri kalan kısmını kesinti yapmaksızın iade etmekle yükümlüdür. (6) Satıcı veya saÄŸlayıcı, abonelik sözleÅŸmesinin feshedilmesi ile ilgili bildirim ve taleplere iliÅŸkin iÅŸlemleri yerine getirmek üzere gerekli tedbirleri almak ve gerektiÄŸinde uygun bir sistem kurup bu sistemi kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlüdür. (7) SözleÅŸmenin zorunlu içeriÄŸi, tüketici ile satıcı ve saÄŸlayıcının hak ve yükümlülükleri ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Süreli yayın kuruluÅŸlarınca düzenlenen promosyon uygulamaları MADDE 53- (1) Süreli yayın kuruluÅŸlarınca düzenlenen ve her ne amaç ve ÅŸekilde olursa olsun, bilet, kupon, iÅŸtirak numarası, oyun, çekiliÅŸ ve benzeri yollarla süreli yayın dışında ikinci bir mal veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiÄŸi veya verildiÄŸi promosyon uygulamalarında, yönetmelikle belirlenen süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel mal veya hizmetler dışında baÅŸka bir mal veya hizmet verilemez. (2) Süreli yayının birden fazla sayıda satın alınmasını gerektiren ve belirli bir zamana yayılan promosyon uygulamalarının süresi; günlük süreli yayınlarda yetmiÅŸ beÅŸ günü, haftalık süreli yayınlarda on sekiz haftayı, daha uzun süreli yayınlarda ise on iki ayı geçemez. (3) Süreli yayın kuruluÅŸu, promosyon uygulamasına ait reklamlarda uygulamaya konu olan mal veya hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine iliÅŸkin programını ilan etmek ve bu mal veya hizmetin teslim ve ifasını, promosyon uygulamasının bitiminden itibaren kırk beÅŸ gün içinde yerine getirmek zorundadır. (4) Promosyon uygulaması süresince, süreli yayının satış fiyatı, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen mal veya hizmetin yol açtığı maliyet artışı nedeniyle artırılamaz. Promosyon uygulamasına konu olan mal veya hizmet bedelinin tamamının veya bir bölümünün tüketici tarafından karşılanması istenemez. (5) Promosyon uygulamasına konu olan mal veya hizmet taahhüdü ve dağıtımı bölünerek yapılamaz ve bu mal veya hizmetin ayrılmaz ya da tamamlayıcı parçaları da ayrı bir promosyon konusu hâline getirilemez. Bu Kanunun uygulanmasında ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen her bir mal veya hizmete iliÅŸkin iÅŸlemler bağımsız bir promosyon uygulaması olarak kabul edilir. (6) Süreli yayın kuruluÅŸları tarafından düzenlenmeyen ancak süreli yayınla doÄŸrudan veya dolaylı iliÅŸkilendirilen promosyon uygulamaları da bu madde hükümlerine tabidir. (7) Promosyon uygulamalarına iliÅŸkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 12172 BEŞİNCÄ° KISIM Tüketicinin Bilgilendirilmesi ve Menfaatlerinin Korunması Fiyat etiketi MADDE 54- (1) Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir ÅŸekilde tüketicinin ödeyeceÄŸi tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek ÅŸekilde uygun yerlere asılması zorunludur. Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asılır. (2) Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır. (3) Ä°ndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilir. Ä°ndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düÅŸük fiyatla satışa sunulduÄŸunun ispatı satıcı veya saÄŸlayıcıya aittir. (4) Bakanlık, belediyeler ve ilgili odalar, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine iliÅŸkin iÅŸleri yürütmekle görevlidirler. (5) Etiket, tarife ve fiyat listeleri, indirimli satışlara iliÅŸkin süre ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Tanıtma ve kullanma kılavuzu MADDE 55- (1) Tüketicinin kullanımına sunulan malların tanıtım, kullanım, kurulum, bakım ve basit onarımına iliÅŸkin Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla, gerektiÄŸinde uluslararası sembol ve iÅŸaretleri kapsayan etiketle satışa sunulması zorunludur. (2) Malın güvenli kullanımına iliÅŸkin hususların malın üzerinde yer alması hâlinde yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunludur. (3) Malların ilgili teknik düzenlemesi uyarınca kiÅŸinin saÄŸlığı ile çevreye zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu malın güvenli kullanılabilmesi için malın üzerine veya tanıtma ve kullanma kılavuzuna bu durumla ilgili açıklayıcı bilgi ve uyarılar açıkça görülecek ve okunacak ÅŸekilde konulur veya yazılır. (4) Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzlarının hazırlanması sorumluluÄŸu üretici ve ithalatçıya; tüketiciye verilmesi ve teslim edildiÄŸinin ispat sorumluluÄŸu ise satıcıya aittir. (5) Hangi malların tanıtma ve kullanma kılavuzu ve etiket ile satılmak zorunda olduÄŸu ve bunlarda bulunması gereken asgari unsurlar ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Garanti belgesi MADDE 56- (1) Üretici ve ithalatçılar, tüketiciye yönelik üretilen veya ithal edilen mallar için içeriÄŸi yönetmelikle belirlenen bir garanti belgesi düzenlemek zorundadır. Bu belgenin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluÄŸu satıcıya aittir. (2) Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren baÅŸlamak üzere asgari iki yıldır. Ancak, özelliÄŸi nedeniyle bazı malların garanti ÅŸartları Bakanlıkça baÅŸka bir ölçü birimi ile belirlenebilir. 12173 (3) Tüketici bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından onarım hakkını kullanmışsa, malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hâllerinde 11 inci maddede yer alan diÄŸer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı tüketicinin talebini reddedemez. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. (4) Hangi malların garanti belgesi ile satılmak zorunda olduÄŸu ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Ä°htiyari garanti MADDE 57- (1) Ä°htiyari garanti, tüketicinin yasal hakları saklı kalmak kaydıyla mal veya hizmetle ilgili; deÄŸiÅŸim, onarım, bakım, bedel iadesi ve benzeri hususlarda satıcı, saÄŸlayıcı, üretici veya ithalatçı tarafından verilen ilave taahhüdü ifade eder. (2) Ä°htiyari garanti taahhüdü süresince, taahhüt edilen hakların kullanılması nedeniyle tüketiciden masraf talep edilemez. (3) Taahhütte bulunan, taahhüdünün yanı sıra ilgili reklam ve ilanlarında yer alan ifadelerle de baÄŸlıdır. Bu taahhütte, tüketicinin yasal haklarının saklı olduÄŸu, garantiden faydalanma koÅŸulları, süresi, garanti verenin adı ile iletiÅŸim bilgileri yer almak zorundadır. (4) Ä°htiyari garanti taahhüdünün tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile verilmesi zorunludur. (5) Ä°htiyari garanti taahhüdü, bu maddede öngörülen özellikleri taşımasa bile taahhütte bulunanı baÄŸlar. Satış sonrası hizmetler MADDE 58- (1) Üretici veya ithalatçılar, ürettikleri veya ithal ettikleri mallar için Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü süresince, satış sonrası bakım ve onarım hizmetlerini saÄŸlamak zorundadır. (2) Üretici veya ithalatçılar, yönetmelikle belirlenen mallar için Bakanlıkça onaylı satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi almak zorundadır. (3) Bir malın yetkili servis istasyonlarındaki tamir süresi, yönetmelikle belirlenen azami süreyi geçemez. (4) Üretici veya ithalatçılar, yetkili servis istasyonlarını kendileri kurabileceÄŸi gibi servis istasyonlarının verdiÄŸi hizmetlerden sorumlu olmak ÅŸartıyla kurulu bulunan servis istasyonlarından veya servis organizasyonlarından da faydalanabilir. (5) Herhangi bir üretici veya ithalatçıya baÄŸlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonları da verdikleri hizmetten dolayı tüketiciye karşı sorumludur. (6) Ä°thalatçının herhangi bir ÅŸekilde ticari faaliyetinin sona ermesi hâlinde bakım ve onarım hizmetlerinin sunulmasından garanti süresi boyunca satıcı, üretici ve yeni ithalatçı müteselsilen sorumludur. Garanti süresi geçtikten sonra ise kullanım ömrü süresince bakım ve onarım hizmetlerini üretici veya yeni ithalatçı sunmak zorundadır. (7) Servis istasyonlarının kuruluÅŸu, iÅŸleyiÅŸi, sayısı, özellikleri ile diÄŸer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. 12174 Tüketicinin bilinçlendirilmesi MADDE 59- (1) Tüketicinin bilinçlendirilmesi konusunda örgün ve yaygın eÄŸitim kurumlarının ders programlarına, Bakanlığın görüÅŸü alınarak Millî EÄŸitim Bakanlığınca gerekli ilaveler yapılır. (2) Ülke genelinde yayın yapan radyo ve televizyon kuruluÅŸları 08.00-22.00 saatleri arasında, ayda on beÅŸ dakikadan az olmamak üzere tüketicinin bilinçlendirilmesi amacıyla yayınlar yapmak zorundadır. Yapılan yayınların tarih, saat, süre ve içerik bilgileri liste hâlinde her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna bildirilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar, aylık on beÅŸ dakikalık süreye dâhil edilmez. Bu süreler, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından denetlenir ve sonuçları Bakanlığa bildirilir. Tüketici ödülleri MADDE 60- (1) Tüketici ödülleri, tüketicinin korunması ve bilinçlendirilmesi ile yasal haklarını kullanmaları konusunda özendirilmesi amaçlarına yönelik olarak verilen ödüllerdir. (2) Tüketici ödülü ve benzeri isimler altında verilen ödüllerin herhangi bir menfaat temin edilmeksizin verilmesi ve bu ödüllerin önceden ilan edilen objektif kriterlere dayanması esastır. (3) Tüketici ödülü verilmesine iliÅŸkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir

bottom of page